هر آنچه باید در مورد تغذیه کودک با شیر خشک بدانید

تغذیه نوزاد با شیر مادر پروسه ای است که در همه پستانداران و از جمله انسان وجود دارد. نزدیک به 400 هزار سال است که انسان ها در حال تغذیه نوزادان خود با شیر مادر هستند. در قرن های گذشته خانم هایی که توانایی تغذیه نوزاد خود با شیر مادر را نداشتند از دایه برای این کار استفاده میکردند و تنها حدود 60 سال است که تغذیه با شیشه شیر و شیر خشک وارد فرهنگ و زندگی انسان ها شده و جای دایه را پر کرده است.

از شیر خشک چه می دانید؟

جالب است بدانید که هدف اولیه تولید شیر خشک با هدف کنونی آن کاملا متفاوت بوده است زیرا شیر خشک در ابتدا برای تغذیه نوزادانی که به هر دلیلی والدین خود را از دست داده بودند و سرپرستی نداشتند تولید شد اما با گذشت زمان و پیشرفت علم شیر خشک جایگاه خود را به عنوان جایگزین یا مکمل شیر مادر در بین عموم مردم بدست آورد.

روش درست تغذیه کودک با شیر خشک

درست است که بهترین شیر برای تغذیه نوزاد، شیر مادر است اما امروزه شیر خشک هایی تولید شده اند که فرمولاسیون آن ها به شیر مادر بسیار نزدیک است. اگر تمایل به استفاده از شیر خشک برای تغذیه نوزاد خود دارید بهتر است سه الی چهار هفته صبر کند تا میزان شیر مادر به ثبات برسد و سپس تصمیم بگیرید که آیا لازم است از شیر خشک برای تغذیه نوزاد استفاده شود یا خیر. یکی از مزایای استفاده از شیر خشک این است که سایر اعضای خانواده مانند پدر نیز می توانند در دادن شیر به نوزاد مشارکت داشته باشد و این موضوع می تواند لحظات شیرینی را برای هر یک از اعضای خانواده رقم بزند. هر شخصی که قصد دادن شیشه شیر به کودک را دارد باید سر نوزاد را به صورت زاویه دار کمی رو به بالا بگیرد و بطری را طوری درون دهان نوزاد قرار دهد تا هوای زیادی وارد معده کودک نشود.

انتخاب بهترین شیر خشک

امروزه ترکیب شیر خشک ها به شیر مادر بسیار نزدیک شده است و در واقع شیر خشک ها از روی شیر مادر شبیه سازی شده اند. اکثر شیر خشک ها در واقع شیر گاو اصلاح شده هستند و همه برندهایی معتبر شیر خشک تقریبا شبیه به هم و قابل اعتماد اند مگر در شرایطی که پزشک دستور مصرف نوع خاصی از شیر خشک را طبق شرایط کودک بدهد. والدین باید به این نکته توجه کنند که برای پیشگیری از کمبود آهن در کودکان حتما لازم است از شیر خشک غنی شده با آهن استفاده نمایند.

به طور کلی شیر خشک ها بر اساس آماده سازی به سه دسته تقسسیم می شوند:

1. شیر خشک آماده برای مصرف که از همه گران تر است.
2. مایع کنستانتره که از همه ارزان تر است.
3. پودر شیر خشک که از بقیه موارد مقرون به صرفه تر است.

والدین باید توجه کنند که هنگام آماده سازی شیر خشک دستور العمل روی بسته بندی شیر خشک را به دقت خوانده و مو به مو اجرا کنند.

آب مناسب جهت آماده سازی شیر خشک

برای تهیه شیر خشک نیازی به استفاده از آب معدنی نیست مگر آن که آب لوله کشی محل زندگی شما مشکلی داشته باشد. از هر آبی که برای تهیه شیر خشک استفاده می کنید باید پیش از مصرف آن را بجوشانید. پس از شش ماهگی بدن کودک به فلوراید موجود در آب نیاز دارد که آب معدنی به صورت کلی فاقد فلوراید است و آب لوله کشی نیز ممکن است به میزان کافی فلوراید نداشته باشد. در این زمان مرکز بهداشتی منطقه شما می تواند تشخیص دهد که آیا کودک شما به میزان بیشتری فلوراید نیاز دارد یا خیر.

میزان نیاز کودک

در بدو تولد که معده نوزاد بسیار کوچک است حدود 30 الی 60 سی سی شیر خشک در هر بار تغذیه برای نوزاد کافی است. پس از رسیدن به دو ماهگی ممکن است میزان نیاز بدن نوزاد به شیر خشک به 708 تا 950 سی سی در ۲۴ ساعت شبانه روز طی شش الی هفت نوبت شیردهی برسد. جدول زیر یک راهنمای کلی برای تشخیص میزان نیاز کودک شما به شیر خشک است:

نکته مهم این است که اندازه دقیقی برای مصرف شیر خشک در نوزادان وجود ندارد و جدول فوق تنها یک راهنمای کلی است. طبق توصیه آکادمی اطفال آمریکا (AAP) نیاز بدن یک نوزاد یک ماهه باید با ۸۵ تا ۱۲۰ میلی‌لیتر شیرخشک برطرف شود و والدین باید هر ماه 30 میلی لیتر به این میزان اضافه کنند تا به حدود 250 میلی لیتر در طول روز برسد. اگر میزان میل نوزاد شما به شیر خشک بیشتر یا کم تر از این میزان بود بهتر است برای اطمینان خاطر از طبیعی بودن روند تغذیه و رشد کودک خود حتما با متخصص اطفال مشورت نمایید.

نکات مهم

• پیش از آماده سازی شیر خشک دست ها و لوازم تغذیه نوزاد را بشویید.
• از گرم کردن شیر خشک با مایکروفر بپرهیزید زیرا مایکروفر به صورت یکنواخت شیر را گرم نمی کند و ممکن است بعضی از قسمت های شیر زیاد از حد داغ شده و نوزاد را بسوزاند.
• اگر نوزاد نوک شیشه شیر را وارد دهان نکرد می توان شیر خشک آماده شده را تا 24 ساعت درون یخچال نگه داشت. اما پس از وارد شدن نوک شیشه به درون دهان نوزاد در صورتی که مقداری از شیر اضافه آمد باید حتما دور ریخته شود.
• هرگز کودک را در حالی که بطری در دهان اوست رها نکنید چون احتمال خفگی وجود دارد.