فنی توئین (با نام تجاری اپانوتین Epanutin)داروئی برای بیماران مغز و اعصاب

توضیحات:

فنی توئین داروئی است که با نام تجاری اپانوتین در داروخانه ها شناخته می شود. اپانوتین بر تثبیت غشای نورن ها و محدود کردن فعالیت کانون تشنج ها موثر می باشد. تاثیر اپانوتین از طریق افزایش خروج سدیم و کاهش ورود آن به سلول های عصبی استوار است. داروی اپانوتین نیز همچون دیگر مشتقات هیدانتوئین، غشای سلول های عصبی را تثبیت نموده و فعالیت های تشنجی را از طریق افزایش خروج و یا کاهش ورود یون های سدیم از غشاهای سلولی در قشر حرکتی مغز، بر اثر تولید تکانه های عصبی محدود می سازد. اپانوتین اثر ضد آریتمی خود را از طریق عادی سازی و نرمال نمودن ورود سدیم به رشته های پورکنژ در بیماران دچار آریتمی های ناشی از دیژیتال، اعمال می کند.

مکانیسم اثر اپانوتین و یا فنی توئین:

مکانیسم اثر اپانوتین بر اساس دخالت در افزایش جریان خروجی و یا کاهش جریان ورودی یون سدیم از غشای نورن های قشر حرکتی مغز، کاهش سرعت هدایت، طولانی کردن دوره تحریک ناپذیری و مهار فعالیت اتوماتیک ضربان ساز بطئی و کوتاه کردن پتانسیل عمل قلب،  اپانوتین تثبیت غشای نورونی و محدود کردن فعالیت های تشنجی را به ارمغان می آورد.

فارماکوکینتیک اپانوتین:

فارماکوکینتیک داروی اپانوتین در روندی هشت مرحله شکل می گیرد که آن مراحل به ترتیب عبارت است از:

جذب اپانوتین: (بسته به نوع فرمولاسیون) آهسته و متغیر که این مرحله در مورد نوزادان کمتر است.

فراهمی زیستی اپانوتین: این مرحله بسته به نوع فرمولاسیون مختلف بوده و شامل خوراکی 95- 70/، تزریق عضلانی 100- 83/ می باشد.

شروع اثر اپانوتین: شروع اثر این دارو در نوع خوراکی با دوز بارگیری (لودینگ) 24-2 ساعت، نوع وریدی 1- 0/5 ساعت

پیک سرمی اپانوتین: رهش به طور سریع در 3- 1/5 ساعت، رهش پیوسته 12- 4 ساعت

اتصال اپانوتین به پروتئین: در نوزادان 80/.، در کودکان 85/. و در بزرگسالان نزدیک به 90/. می باشد.

متابولیسم اپانوتین: از نوع کبدی ( CYP2C9) است.

نیمه عمر اپانوتین: در تزریق وریدی 12- 10 ساعت، در محلول خوذاکی میانگین 22 ساعت و بالاخره در قرص جویدنی میانگین 14 ساعت می باشد.

دفع اپانوتین: دفع این دارو از بدن از طریق ادرار انجام می گردد.

موارد مصرف داروی اپانوتین:

اپانوتین را در موارد تشنجات جنرالیزه تونیک- کلونیک و نورلپتیک استفاده می کنند. علاوه بر آن، در استاتوس اپی لپتیکوس نیز اپانوتین مورد استفاده قرار می گیرد.

مقدار مصرف اپانوتین:

طبعا میزان و دوز مصرفی اپانوتین برای هر بیمار متفاوت بوده و تنها پزشک معالج بیمار است که اجازه تعیین مقدار مصرف اپانوتین را دارد. در این رابطه تنها می توان گفت که اپانوتین در مورد کودکان در درمان استاتوس اپی لپتیکوس و دردهای نوروتیک به کار می رود. اما در مورد بالغین باید به دیس ریتمی های بطنی مقام به لیدوکائین اشاره کرد.

موارد احتیاطی در مصرف داروی اپانوتین:

در ارتباط با مصرف اپانوتین باید برخی افراد محتاط باشند. در مورد آنان، باید نخست به سالمندان اشاره کرد. پس از آن، کسانی که به یکی از بیماری های هایپوتنشن، پورفیری و دیابت شیرین مبتلا بوده و یا اختلال شدیدی در عملکرد کبد و کلیه شان وجود دارد و یا سالقه افسردگی و وجود افکار خودکشی را تجربه کرده اند و بالاخره بدنشان از فقر ویتامین D و یا هرگونه عاملی که سبب تضعیف استخوان می شود، می باشد در مصرف اپانوتین محتاط باشند. یادتان نرود به مجموعه مزبور، افراد که بیماری تنفسی و یا بیماری انفارکتوس میوکاردیال داشته اند را نیز اضافه نمایید.

عوارض جانبی مصرف داروی اپانوتین:

همان گونه که می دانید در یک حالت کلی هر دارویی به همراه اثرات مثبت درمانی مورد انتظار، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته ای نیز بشود. با توجه به این نکته، در صورت بروز هر یک از عوارض معرفی شده در زیر، بیمار می باید پزشک معالجش را مطلع کرده و جویای نظر او شوید. البته کلیه عوارض ذیل در یک بیمار مشاهده نمی شود. بنابر این مصرف داروی اپانوتین ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:

• GI: هایپرپلازی لپه ها، یبوست، خشکی دهان، استفراغ، تهوع
• CNS: پرش عضلانی، تحریک پذیری، لکنت زبان، از دست رفتن تعادل، حرکات غیر نرمال چشم ها، سردرد، بی خوابی، سرگیجه، آتاکسی (ناهماهنگی در حرکات عضلات)
• Derm: سندرم استیون جانسون، حساسیت به نور، درماتیت پورپوریک، درماتیت، نکروز اپیدرم، راش جلدی، هیرسوتیسم FLE
• Blood: ترومبوسیتوپنی، آنمی مگالو بلاستیک، پان سیتوپنی، گرانولوسیتوز، لکوپنی
•  دو بینی، هپاتیت، استئومالاسی، پری ارتریت ندوزا، هایپرگلایسمی، لنفو آدنوپاتی

تداخل دارویی

مهمترین تداخلات دارویی اپانوتین که نام تجارتی فنی توئین می باشد، عبارت است از:

• کاهش دهنده اثر دیژیتال های قلبی، کنتراسپتیوهای خوراکی و اسید فولیک است؛
•  سطح خونی فنی توئین توسط فنیل بوتازون، دی سولفیرام، INH و کلرامفنیکل کاهش می یابد.
•  سایر داروهای دپرشنت سیستم عصبی مرکزی، سمیت عصبی اپانوتین یا فنی توئین را تشدید می کند.
• جذب فنی توئین توسط آنتی اسیدها کاهش می یابد.
• متابولیسم جذب فنی فنی توئین توسط تتراسایکلین ها افزایش داده می شود.
• و بالاخره باید بدانیم داروی فنی توئین یا همان اپانوتین، با اثرات ضد انعقادی های خوراکی تداخل دارد.

موارد منع مصرف

مصرف اپانوتین توسط بیمارانی که به فنی توئین حساسیت داشته و یا برادیکاری سینوسی، بلوک دهلیز بطنی و S A و سندرم استوک آدامز دارند، منع شده است.

شرایط نگهداری

برای نگهداری اپانوتین باید دمای محل نگهداری بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد و به دور از نور باشد.

تولید کنندگان

کشورهای ایران، ترکیه و اسپانیا تولید کنندگان اصلی اپانوتین هستند.

اشکال داروئی

داروی اپانوتین در اشکال مختلفی در دسترس بیماران است که فهرستی از آنها به این شرح می باشد:

کپسول 100 میلی گرم

کپسول 100 میلی گرم، تزریقی: 50 میلی گرم بر میلی لیتر، سوسپانسیون: 30 میلی گرم بر 5 میلی لیتر، 125 میلی گرم بر 5 میلی لیتر، پماد موضعی: یک درصد 30 گرمی

آمپول هیدانتیک 250 میلی گرم بر 5 میلی لیتر

کرم فنی توئین دی. پی 1/. 30 گرم

سوسپانسیون فنی توئین- الحاوی 30 میلی گرم بر 5 میلی لیتر

قرص سینرجینا 100 میلی گرم- سینرژینا